BLOG

Hazret-i Mu’âviyenin büyüklüğünü, üstünlüğünü, islâm âlimlerinin çoğu kitâblarında bildirmiş ve bu yazılarını âyet-i kerîmelerle ve hadîs-i şerîflerle isbât etmişlerdir. Türkçe (İslâmda İlk Fitne) ve (Hak Sözün Vesîkaları) kitâblarında bu yazılardan ve vesîkalardan çoğu bildirilmişdir. Aşağıda birkaç satır dahâ yazmak uygun görüldü. Bu yazılar, büyük islâm âlimi İbni Hacer-i Mekkî hazretlerinin (Tathîrülcenân vellisân) kitâbından terceme edilmişdir. Bu kitâb, ikinci def’a olarak 1385 (m. 1965) yılında Mısrda basılmışdır. Beşinci sahîfede buyuruyor ki:

Hazret-i Mu’âviyede “radıyallahü teâlâ anh”, müslimânlık şerefi ve Eshâbdan olmak şerefi ve hadîs-i şerîflerde övülmüş olan Kureyş kabîlesinden olmak şerefi ve Resûlullaha “sallallahü aleyhi ve sellem” nikâh ile akrabâ olmak şerefi toplanmışdır. Bu akrabâ olmak şerefi, o kadar yüksek bir şerefdir ki, böyle akrabâ olanların Cennetde Resûlullahın yanında bulunacakları bildirilmişdir. Saydığımız üstünlüklerden herhangi birisi, bir müslimânda bulunursa, onu sevmek lâzım gelir. Bu şereflerin hepsinin toplanmış olduğu bir zâtın ise ne kadar çok sevileceğini, aklı ve insâfı olan herkes kolayca anlar.

Eshâb-ı kirâm arasındaki ayrılıklar, döğüşmeler, birbirlerini sevmedikleri için değildi. Meselâ, Hâlid ibni Velîd ile Sa’d bin Ebî Vakkâs “radıyallahü teâlâ anhümâ” birşey üzerinde uyuşamamışlardı. Bir kimse, Sa’d ibni Ebî Vakkâsın yanında, Hâlid bin Velîdi kötülemeğe başladı. Sa’d ibni Ebî Vakkâs, bunu hemen susdurup, (Sus, ona birşey söyleme! Aramızdaki ayrılık, din kardeşliğimizi bozmaz) buyurdu. Bunun gibi, hazret-i Alî, sokakda Zübeyr bin Avvâm ile karşılaşdı. Hazret-i Osmân için olan birşeyden dolayı, birbirleriyle sertçe söyleşdiler. Zübeyrin oğlu Abdüllah, bundan dolayı, hazret-i Alîyi sövmeğe başlarken, babası çok kızdı ve oğlunu döğdü.

Bir hadîs-i şerîfde buyuruldu ki, (Ümmetimin azâbı dünyâda verilir.) Ya’nî dünyâda ümmetimin arasında olan fitneler, sıkıntılar, günâhlarının dökülmesine sebeb olur. Bunun gibi, dahâ nice hadîs-i şerîfler bildiriyor ki, Eshâb-ı kirâm arasındaki muhârebeler, yalnız dünyâda olan ayrılıkdır.

Âhıretde, hepsine sevâb, ya’nî Cennet vardır. Eshâb-ı kirâmın her biri “radıyallahü teâlâ anhüm ecma’în” her işinde, Allahü teâlânın rızâsını, sevgisini kazanmağa çalışır ve Onun emrine uymak zan etdikleri işe sarılırlardı. Ehl-i sünnet âlimleri “rahime-hümullahü teâlâ” söz birliği ile bildiriyor ki, bir müslimân, büyük günâh işleyince kâfir olmaz. O hâlde, hazret-i Alî ile muhârebe eden Eshâb-ı kirâma “radıyallahü teâlâ anhüm ecma’în” kâfir demek, la’net etmek, onları söğmek, hiç câiz olmaz.

Müslimânların en kıymetli ve temel iki kitâbından biri olan (Müslim) sahîhinde ve başka kitâblarda diyor ki, hazret-i Mu’âviye “radıyallahü teâlâ anh”, Resûlullahın kâtibi idi. Yanında yazardı. Zeyd bin Sâbit “radıyallahü teâlâ anh” vahy yazardı. Mu’âviye, hem vahy, hem de mektûb yazardı.

Abdüllah ibni Mubârek “rahime-hüllahü teâlâ” buyuruyor ki, (Hazret-i Mu’âviye “radıyallahü teâlâ anh”, Resûlullahın “sallallahü aleyhi ve sellem” yanında giderken, atının burnuna giren toz, Ömer bin Abdül’azîzden bin kerre dahâ kıymetlidir). Buradan, hazret-i Mu’âviyenin ne kadar yüksek olduğu açıkça anlaşılmakdadır. Hazret-i Mu’âviyenin “radıyallahü anh” üstünlüğünü anlatmağa şu hadîs-i şerîf yetişir: Tirmüzî “rahime-hüllahü teâlâ” bildiriyor ki, Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” buyurdu: (Yâ Rabbî! Onu hâdî ve mühdî eyle!) Ya’nî, Onu doğru yola ulaşdır ve doğru yola ulaşdırıcı eyle!)

Mu’cizelerine Ahmedin, yokdur adedle hesâb,

etdiler ammâ sahâbe, ondan üç bini ta’dâd.

Mu’cize, herkim nebîdir, sıdkına olur delîl,

şöyle ki, gün olduğunu haber verir âfitâb.

Mu’cize, bir de görülse, yetişir tasdîk için,

göstermişdir, hod Muhammed, mu’cizât-ı bî hesâb.

Sıdkına Kur’ân yeter ki, Hak sözüdür şübhesiz,

zîrâ üstündür belâgatde, cümleye ol kitâb.

Şöyle ki, cin ve beşer mislini yapamadılar,

tâ ki bildiler, kelâmullah imiş bî irtiyâb.

(Mir’ât-i kâinât) (Yazarı Nişâncı zâde'dir) kitâbının yazılarını, olduğu gibi aşağıya alıyoruz:

Hazret-i Mu’âviye “radıyallahü anh”, Ebû Süfyânın, O da Harb’in, O da Ümeyyenin, O da Abdü-Şemsin ve O da Abdümenâfın oğludur. Abdümenâf Resûlullahın da dördüncü dedesidir. Hazret-i Mu’âviye, Resûlullah otuzdört yaşında iken, dünyâya gelmişdi. Babası Ebû Süfyân ile birlikde, Mekkenin alındığı gün, Resûlullahın önünde ondokuz yaşında iken îmâna geldiler.Îmânları kuvvetli oldu. Uzun boylu, beyâz, güzel yüzlü ve heybetli idi. Resûlullahın kayın birâderi idi ve Kur’ân-ı kerîm yazan kâtiblerinden idi. Resûlullahın birkaç kerre, (Yâ Rabbî! Onu doğru yolda bulundur ve başkalarını da doğru yola götürücü kıl!) ve (Yâ Rabbî! Mu’âviyeye iyi yazmağı ve hesâb yapmağı öğret! Onu azâbından koru! Yâ Rabbî! Onu memleketlere hâkim kıl!) hayrlı düâlarına kavuşmuşdu. Bundan başka, (Yâ Mu’âviye! Melik olduğun zemân, herkese iyilik et!) buyurarak, sultân olacağına işâret ve müjde eylemişdi. Kendisi diyor ki, (Resûlullahdan bu müjdeyi işitdikden sonra, halîfe olacağımı ümmid ediyordum).

Birgün Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” hayvana binip, hazret-i Mu’âviyeyi arkasına bindirmişdi. Giderken, (Yâ Mu’âviye! Bana en yakın hangi uzvundur?) buyurdu. Karnım deyince, (Yâ Rabbî! Bunu ilmle doldur ve yumuşak huylu eyle!) diyerek, hayr düâ buyurdu. Hazret-i Alî, hazret-i Mu’âviye için, (Mu’âviyenin hâkimliğini kötülemeyiniz! O giderse, başların kopduğunu görürsünüz) buyurmuşdur. Hazret-i Muâviye, akl, zekâ, afv, ihsân ve tedbîr sâhibi idi. Büyük işleri çevirmekde mâhir ve kâmil idi. Yumuşaklığı ve sabrı atasözü hâline gelmişdi. Afvı ve ihsânı hikâyeler teşkîl etmişdir. Bunları iki kitâb dolusu yazmışlardır. Arabistânda dört dâhî, şöhret yapmışdır. Bunlar, hazret-i Mu’âviye ve hazret-i Amr ibni Âs ve Mugîre tebni Şu’be ve Ziyâd bin Ebîhdir. Büyükler buyuruyor ki, hazret-i Mu’âviye heybetli, cesûr ve güzel idâreli, çalışkan, cömert ve gayretli ve azîmli idi. Sanki her bakımdan devlet başkanı olmak için yaratılmışdı. Hattâ hazret-i Ömer, hazret-i Mu’âviyeye her bakışda, (Bu, ne güzel bir Arab sultânıdır) derdi. İhsânı o kadar çok idi ki, birgün hazret-i Hasen, borçlarının çok olduğunu söyleyince, seksen bin altın ihsân etmişdir. Sıffîn savaşından gâlib çıkdığı için, Amr ibni Âsı Mısra vâlî yapıp, Mısrın altı yıllık gelirlerini Ona bağışlamışdı. Güzel atlara biner, kıymetli elbiseler giyer, saltanat sürmekden lezzet alırdı. Fekat, Resûlullahın sohbetinin bereketi ile islâmiyyetden hiç ayrılmazdı. Birgün Resûlullah, bir iş vermek için hazret-i Mu’âviyeyi çağırdı. Yemek yiyor, dediler. Biraz sonra tekrâr çağırdı. Yine yemek yiyor, dediler. (Allahü teâlâ Onu doyurmasın!) buyurdu. O zemândan beri çok yirdi. Şâmda, hazret-i Ömer zemânında dört sene, hazret-i Osmân zemânında oniki sene, hazret-i Alî zemânında beş sene ve hazret-i Hasen zemânında “radıyallahü anhüm ecma’în” altı ay vâlî olup, hazret-i Hasen hilâfeti bırakdıkdan sonra, bütün islâm memleketlerine meşrû’ halîfe oldu. Ondokuzbuçuk sene hilâfet ve saltanat sürdü.

Kısas-ı Enbiyâda (Yazarı Ahmed Cevdet Paşa'dır) diyor ki, hicretin altmışıncı senesinde hazret-i Mu’âviye hutbe okudukdan sonra, (Ey insanlar! Üzerinizde çok kaldım. Sizi usandırdım. Ben de, sizden usandım. Artık ayrılmak istiyorum. Siz de, benden ayrılmak ister oldunuz. Fekat, benden sonra, size benden dahâ iyisi gelmez. Nitekim benden evvel gelenler, benden dahâ iyi idiler. Kim, Allahü teâlâya kavuşmak isterse, Allahü teâlâ da, Ona kavuşmak ister! Yâ Rabbî! Sana kavuşmak istiyorum. Sana kavuşmamı irâde buyur! Beni mubârek ve mes’ûd eyle!) dedi. Birkaç gün sonra hastalandı. Oğlu Yezîdi çağırarak, (Oğlum! Seni harblerde, yollarda yormadım. Düşmanları yumuşatdım. Arabları sana itâ’at etdirdim. Kimseye nasîb olmıyan malları topladım.

Hicâz halkını gözet! Onlar, senin aslındır. Sana geleceklerin en kıymetlisi Onlardır. Irakdakileri de gözet! Me’murların azlini isterlerse azl et! Şâmlıları da gözet ki, Onlar senin yardımcılarındır. Senin için kimseden korkum yok. Fekat Hüseyn bin Alî “radıyallahü anhümâ” hafîf bir zâtdır. Kûfeliler Onu senin karşına çıkarabilirler. Ona gâlib geldiğin zemân, afv eyle. İyi karşıla! Onun bize yakınlığı ve büyük hakkı vardır ve Resûlullahın torunudur) dedi. Hastalığı artınca, (Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” hazretleri bana bir gömlek giydirmişdi. O mubârek gömleği bugüne kadar sakladım. Birgün kesdiği tırnakları da bir şişe içine koyup saklamışdım. Öldüğüm zemân o gömleği bana giydiriniz! O tırnakları da, gözlerime ve ağzıma koyunuz. Belki Onların hurmetine, cenâb-ı Hak beni afv buyurur) dedi. Sonra, (Ben öldükden sonra, cömerdlik ve ihsân da kalmaz. Çok kimselerin gelirleri kesilir. İstiyenler eli boş döner) dedi. Son olarak, (Keşki Zî-tuvâ denilen köyde bir Kureyşli olsaydım da, emîrlik, hâkimlik ile uğraşmasaydım) diyerek bundan üzüldüğünü açıkladı. Receb ayında vefât etdi. Kabr-i şerîfi Şâmdadır “radıyallahü anh”.

İşte hazret-i Mu’âviye “radıyallahü teâlâ anh” böyle mubârek bir sahâbî idi.

Kaynak: Eshâb-ı Kirâm Kitabı, Ahmed Faruk Serhendi s. 259 - 260